Rekenkast M

De vijf drempels vormden de basis voor het wetenschappelijk onderzoek naar het hoofdrekenen. Het vlot kunnen beschikken over de basale voorkennis geldt als een voorwaarde voor het procedureel correct kunnen oplossen van de sommen in de volgende ‘lagen’ van het Rekenmuurtje.

Het zorgvuldig volgen van de ontwikkeling van de automatisering is niet alleen curatief van belang, maar maakt door vroegtijdige signalering ook preventie mogelijk. Door de rekenprofielen eerder en duidelijker in beeld te brengen, kunnen tijdig goed onderbouwde keuzes worden gemaakt.

Volgens de PO-raad (2009) en de Onderwijsinspectie (2011) dienen leerlingen sommen tot 20 midden groep 4 geautomatiseerd te hebben. Dit wil zeggen dat leerlingen moeten voldoen aan een 80% beheersingsnorm. Voor sommen tot 100 moet eind groep 4 aan de norm worden voldaan. Deze gestelde norm is voor veel leerlingen niet haalbaar gebleken. Leerlingen hebben veel meer tijd nodig om de verschillende somtypes geautomatiseerd te krijgen. Vooral de minsommen, de sommen met doorbreking van het tiental en de moeilijke tafels, vragen over lange tijd frequente en gerichte oefening. Zolang methoden dit belang onderschatten, zullen scholen hierin zelf actief beleid moeten maken.

Naar aanleiding van deze onderzoeken zijn het rekenmuurtje van Bareka en de zogenaamde Profieltoets Rekenen ontwikkeld. Hiermee houdt de leerkracht de vinger aan de pols wat betreft de kennis van de basisvaardigheden. Rekenen is stapelen! Voor de leerkracht is het dus van groot belang zicht te krijgen en te houden op de onderliggende lagen van het muurtje. Rekenproblemen worden vaak veroorzaakt doordat de onderliggende lagen in het rekenmuurtje niet stevig genoeg zijn! Uit de bovengenoemde onderzoeken blijkt heel duidelijk dat dit niet alleen geldt in de onderbouw, maar ook in de bovenbouw.

Het rekenmuurtje van Bareka nam de afgelopen jaren een vlucht. Steeds meer scholen wilden zicht krijgen op het onderliggende automatiseringsniveau en namen een licentie af. De makers bleven het rekenmuurtje van Bareka ondertussen doorontwikkelen en er werden steeds meer bouwstenen toegevoegd zodat steeds fijnmaziger zicht werd verkregen op de hiaten tot het 1F niveau (het fundamentele rekenniveau) op weg naar het 1S niveau (het Streefniveau, al spreken wij liever van het Standaardniveau). Ook alle nieuwe rekenmethodes ontwikkelde op basis van het onderzoek hun eigen rekenmuurtje en raakten doordrongen van het de essentie van parate rekenkennis op de rekenontwikkeling.

Toch blijkt met de komst van de nieuwe rekenmethodes dat nog veel leerlingen extra spel- en oefenmateriaal nodig hebben om tot automatiseren te komen.
Daarom is in 2017 de rekenkast van Bareka ontwikkeld. Een kast bestaande uit lades, waarop de bouwstenen van het rekenmuurtje van Bareka staan afgebeeld.
Hierin kan de school spel- en oefenmateriaal handig per bouwsteen opbergen. Dit zorgt voor inzicht en overzicht in de doorgaande lijn voor automatiseren. Het vergroot de effectieve leertijd, omdat je sneller tot automatiseren komt als je een somtype eerst geïsoleerd in kan oefenen. Leerkrachten en leerlingen hebben direct toegang tot bijpassend materiaal. Leerlingen kunnen zelfstandig spellen en oefenmateriaal pakken aansluitend op hun eigen leerdoel.